اینترنت در ایران در سطح جامعه اکثراً محدود به وبگردی و ارتباطات راهدور و در دانشگاهها تحقیقات علمی است و تجارت الکترونیک به علت نبود زیرساختها و قوانین لازم در سطح محدودی ارائه میگردد. در سال ۱۹۹۳، ایران دومین کشور در خاورمیانه بود که به اینترنت متصل شد. از آن زمان، تعداد کاربران اینترنت در ایران روند فزایندهای داشته است. اما بر اساس آمار دسامبر ۲۰۱۲ ایران به لحاظ سرعت اینترنت در دسترس برای کاربران خانگی، در بین ۱۷۸ کشور در جایگاه ۱۶۴ قرار داشت و از بین کشورهای خاورمیانه تنها مصر و سوریه رتبهٔ پایینتری داشتند.
این روزها سرویس های اینترنت پر سرعت در ایران، از جهت نوع سرویسی که ارائه می دهند، به سه دسته مشخص قابل تقسیم اند: ADSL، WiMAX و ۳G نامهاییست که در ادامه خود عناوین تجاری شرکت های گوناگون خدمات اینترنت را یدک می کشند. این سرویس ها تفاوت های قابل توجهی با یکدیگر دارند و هر کدام بسته به فعالیت و هزینه کاربران، برگزیده می شوند. این سرویس ها در کشورمان دچار محدودیت ها و نقاط قوتی نسبت به یکدیگر هستند و آشنایی نسبت به این ویژگی ها طبیعتا مهمترین شاخص برای انتخاب از میان آنها است.
ADSL و محدودیت های سخت افزاری
ADSL مخفف کلمات Asymmetric Digital Subscriber Line به معنای خط اشتراک دیجیتال نامتقارن است. این سرویس وابسته به پردازش سیگنالهای دیجیتال و یک الگوریتم خلاق برای فشرده کردن حجم بالای اطلاعات برای یک جفت خط معمولی تلفن است. به علاوه ایجاد تغییراتی در ترانس ها، فیلترهای آنالوگ و مبدلهای آنالوگ/دیجیتال برای برقراری سرویس لازم است.
عمده ترین محدودیت سرویس های ADSL در ایران عدم وجود امکانات سخت افزاری در نقاط مختلف شهری و روستایی برای برقراری این سرویس است. در واقع محدودیت های فنی مهمترین نقطه ضعف این سرویس در ایران محسوب می شود.
شرکت مخابرات در بسیاری از نقاط امکانات سخت افزاری ADSL را فراهم کرده و این سرویس را علاوه بر شرکت های خصوصی به کاربران اینترنت ارائه می دهد. در واقع شرکت مخابرات بزرگترین ارائه دهنده خدمات ADSL در ایران است.
سرعت دانلود در ADSL مطابق استاندارد یک هشتم سرعت اتصال است. سرعت دانلود به ترتیب ۸ و ۱۶ و ۳۲ و ۶۴ کیلو بایت بر ثانیه است. با سرعت ۱۲۸ تقریبا می توانید دقیقه ای ۱ مگابایت و با ۲۵۶ دقیقه ای ۲ مگابایت دانلود کنید.
مهمترین ویژگی مثبت سرویس های ADSL هزینه نازل آن نسبت به دیگر سرویس های موجود است.
به طور میانگین اینترنت ADSL با سرعت های ۱۲۸ کیلوبایت تا ۲ مگابایت بین حدود ۱۰ هزار تومان تا ۴۰۰ هزار تومان تومان در ماه هزینه دارد.
WiMAX با قطعی های مکرر
وایمکس نسل جدیدی از تکنولوژی دسترسی به اینترنت پرسرعت است که امکان اتصال را برای کاربران از طریق امواج رادیویی و آنتنهای شبکه مستقل و بدون سیم فراهم می کند.
مهمترین مزیت سرویس وایمکس نسبت به ADSL در ایران، بدون سیم و سیار بودن آن است. سرویس های وایمکس به دو صورت ثابت و سیار ارائه می شوند که در سرویس های ثابت امکان اتصال به اینترنت در یک بازه مکانی خاص بدون استفاده از سیم یا هر سخت افزار دیگری را فراهم می کنند. سرویس های سیار نیز فاقد محدودیت مکانی هستند و کاربر می تواند مودم خود را با خود حمل و از خدمات وایمکس استفاده کند.
با وجود آنکه چند شرکت اصلی ارائه دهنده خدمات ارتباطی در ایران طی سال های اخیر تلاش کرده اند تا کیفیت خدمات وایمکس خود را ارتقا دهند، اما همچنان قیمت بالا و قطعی های مکرر اصلی ترین نارسایی هایی هستند که کاربران این سرویس با آنها مواجه اند.
به طور میانگین اینترنت وایمکس با سرعت های ۱۲۸ کیلوبایت تا ۲ مگابایت بین حدود ۱۳ هزار تومان تا ۲۵۰ هزار تومان در ماه هزینه دارد.
۳G با هزینه های کمر شکن
نسل سوم شبکه تلفن همراه یا ۳G روشی برای انتقال اطلاعات در تلفنهای همراه و سیستمهای بدون سیم است که نسبت به نسل های پیشین خود از امکانات گسترده تری برخوردار است. اولین کشوری که از شبکه ۳G به صورت گسترده و تجاری استفاده کرد، کشور ژاپن بود.
حداکثر سرعت در ۳G به ۴۲ Mbps میرسد ولی در ایران شرکت های موجود طبق قوانین مجازند تا این سیستم را حداکثر تا سرعت نیم مگابیت یا ۰/۵ Mbps ارائه دهند، که در مقایسه با سرعت اینترت در ADSL و وایمکس سرعت قابل توجهی است. به همین خاطر کاربران ۳G در ایران در صورتی که بخواهند از این سیستم برای پی سی خود استفاده کنند، با مشکل اتمام زود هنگام حجم خریداری شده خود مواجه می شوند. این اتمام حجم که به خاطر تفاوت تکنولوژی میان تلفن های همراه و کامپیوتر های معمولی است، از آن جهت حائز اهمیت است که سرویس های ۳G معمولا به لحاظ هزینه ای در یک فاصله قابل توجه از دیگر سرویسهای مشابه قرار دارند.
در شبکه های ۳G، اطلاعات و داده ها، چندین بار سریعتر از شبکه های قدیمی (۲G) منتقل میشوند. این بدان معناست که با داشتن دستگاهی که از شبکه نسل سوم پشتیبانی می کند، از این پس علاوه بر صدا، تصاویر کم حجم و متن، قادر خواهید بود فایلهای ویدئویی را نیز ارسال و دریافت کنید.
درباره تفاوت این سرویس با وایمکس باید گفت که تکنولوژی WiMax صرفا برای ارتباطات دادهای طراحی شده و سایر امکانات اپراتورها از جمله مکالمه و پیامک را ارائه نمیدهد در حالی که ۳G علاوه بر اتصال پرسرعت به اینترنت، امکان ارتباطات صوتی و تصویری، ارسال پیامک متنی و چندرسانهای را نیز برای کاربران فراهم میکند. همچنین در تکنولوژی WiMax در هنگام خارج شدن از محدوده پوشش دهی یک آنتن و وارد شدن به محدوده آنتن دیگر، اتصال به اینترنت قطع خواهد شد، در حالی که در شبکههای ۳G، کاربران میتوانند از اینترنت پرسرعت دائمی و بدون قطعی، حتی در حال حرکت با سرعت بالا لذت ببرند.
به طور میانگین اینترنت ۳G با سرعت ۱۰۲۴ کیلو بیت با قیمت ۳۲ هزار تومان برای یک ماه ارائه می شود.
مجله مهر