تاریخ : چهارشنبه, ۱۴ آذر , ۱۴۰۳ 3 جماد ثاني 1446 Wednesday, 4 December , 2024
13

خودکشی را بکشید

  • کد خبر : 50444
  • 14 دی 1395 - 14:51
خودکشی را بکشید

پدیده نامبارک وبدشگون قتل نفس خویشتن (خودکشی suicidium – suicide) به اقدامی آگاهانه و عامدانه گفته می شود که معمولا به نحوه ای تدریجی و زمان بر در وضعیتی بلاتکلیف به پایان حیات فردی یا جمعی منتهی می شود.

پدیده نامبارک وبدشگون قتل نفس خویشتن (خودکشی suicidium – suicide) به اقدامی آگاهانه و عامدانه گفته می شود که معمولا به نحوه ای تدریجی و زمان بر در وضعیتی بلاتکلیف به پایان حیات فردی یا جمعی منتهی می شود.

این معضل، بلیه، بیماری و خسران ابدی ازجهات گوناگون؛ روان شناسی، روان پزشکی، جامعه شناسی، دینی، اخلاقی، انسانی و…قابل تامل است.

 

 

img13444694

 

 

مقدمه

در جوامع حوادث و اتفاقاتی جانکاه بوقوع می پیوندد که گاهی نقطه ی عطف و برجسته ای را در نهاد وهستی ما بر جای می گذارد. ازجمله ی این موارد مرگ زندگی!بیماری مزمن ، مسری و خودنمایی عفریت خودکشی است که با عربده های مستانه و شیطانی خود مکررا جامعه انسانی – بویژه شهر و شهرستان ایذه را – با ترنمی تلخ تر از زهر بشدت و حد ت تشییع و بدرقه می کند.

(آمارتکان دهنده خودکشی در ایذه”خبرگزاری تسنیم سال ۹۵″ـ ۶ نوجوان در ایذه طی ۵ روز خودکشی کردند”روزنامه انتخاب شماره ۴۶۸″)

 

مطابق اعلام سازمان بهداشت جهانی(WHO)در هرسال حدود ۸۰۰۰۰۰ تا۱۰۰۰۰۰۰نفر اقدام به خودکشی منجر به فوت می نمایند به گونه ای که در بررسی علل مرگ و میر،خودکشی را دهمین علت قلمداد می کنند- ویکی پدیا دانشنامه آزاد در این میان قتل نفس خویش در کشور، استان و شهرستان ما قابل تامل است.

اما به راستی و حقیقت چه علل و عواملی انسان را به سوی”خودمرگی” راغب و شائق می کنند یا این که او را مجبور و مضطر می نمایند!! آیاعلل”خود نیستی ” خانواده یاخودفرد است ( که دراین مجال هم قاتل است و هم مقتول!) یا جامعه یا فقرفرهنگی، فقرعاطفی، بیماری خاص صعب العلاج یا وراثتی یا اختلالات روانی و …؟

دیگر آن که چه کسی یا کسانی غیر از فرد یا خانواده را می توان ( به جهت قصور، بی تفاوتی یا زمینه های قابلی)مورد خطاب و عتاب قرار داد؟ آیا آن کسان متولیان فرهنگی، مسئولان ذیربط، مددکاران اجتماعی، مبلغان دینی، روشنفکران ، مشاوران یا معلمان و…هستند یا…؟

ازجهتی شاید بتوان گفت که علل پدیده ی زشت سیما و بد منظر” خود مرگی” از یک جغرافیا به جغرافیای دیگرمتمایز و متفاوت است اما می توان این علل را به دو دسته منقسم کرد:

  • دلایل و علل عمومی(شرایط و زمینه های قابلی)؛

افسردگی شدید- خشم وعصبانیت – احساس درهم گسیختگی  و درماندگی –شکست های روانی و عاطفی –تبعیض های اجتماعی- مشکلات اقتصادی – تنهایی – بی پناهی – بلاتکلیفی –از خود بیزاری –احساس گناه – شهوت رانی – فرصت های نابرابر علمی، شغلی و حتی سیاسی!- جهالت و نادانی – اعتیاد به مواد مخدر_استفاده از مشرو بات الکلی – ولنگاری و قماربازی – عدم احساس همگانی ملی و جهانی در جهت مباررزه با این سرطان بی رحم انسانی و…

  • علل اختصاصی (علل قابلی و شرایط زمینه ساز در شهر و شهرستان ایذه )؛

ضعف بنیان های اعتقادی، دینی و مذهبی – عدم ارتباط شایسته خانواده با فرزندان بویژه در زمینه ازدواج و سلایق متنوع در باره مسائل زندگی (به گونه ای که گاه خانه به زندانی مبدل می شود به جای آن که پناهگاه  و محل آرامش باشد) – عادی و معمولی جلوه دادن این پدیده وخطر مرسوم شدن این فاجعه ی انسانی – فاصله های طبقاتی ازجهت مالی و امکانات مادی ؛شکاف عمیق فقیر و غنی – بیکاری مفرط خصوصا جهت قشر جوان – بعضا مطالعه ی کتب ضاله و گمراه کننده که مشوق نیهیلیسم(پوچ گرایی) هستند.احساس بی ارزشی و بی هدفی در زندگی – بی توجهی یا عدم توجه لازم به فریضه امر به معروف و نهی از منکر!

بعضا اعتیاد به موادمخدر و مشروبات الکلی – نا کامی های عاشقانه،بی پناهی و تنهایی های مرتبط با آن –بالا رفتن سن ازدواج – عدم انزجار لازم از فاجعه ی خود کشی در محافل عمومی و خصوصی –

بی توجهی یا کم توجهی به جنبه های حقوقی،اجتماعی، روانشناسی و دینی آن( جرم بودن،ناهنجاری بودن،اختلال روانی بودن و حرام و گناه کبیره بودن آن) – ناشادی یا کمبود مفرط شادی های سالم و سخت گیری های بی مورد خلاف دین و عقل در بین خانواده ها و جامعه شهری و روستایی – عدم استفاده از قابلیت های (پتانسیل های)امید بخش در دین مبین ما در بین خانواده ها و جامعه – نبود یا کمبود محسوس فضاهای تفریحی و شادمانه ( با عنایت به التزامات دینی و عرفی) و ….

 

دیدگاه اسلام – به نحوه اجمالی – درباره خودکشی؛

خودکشی در ادیان ابراهیمی و آسمانی مذموم، موردنکوهش و نهی شده است ودر دین مبین اسلام حرام و گناهی کبیره است.

اگرچه انسان صاحب اختیار هست(به نحوه ای محدود و مشروط) اما از آن جایی که جان و نفس انسان مایملک الله است نه انسان پس مجاز نیست که تصرف سوء در آن بکند و شریان حیات خود را قطع کند.

در قرآن کریم سوره نساء آیات ۲۹ و۳۰ آمده است؛

… و لا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیما و من یفعل  ذلک عدوانا وظلما فسوف نصلیه نارا

خودکشی نکنید خداوند نسبت به شما مهربان است و هرکس این عمل را از روی تجاوز و ستم انجام دهد به زودی اورا در آتش  وارد خواهیم کرد.

درآیه ۹۳ همین سوره مبارکه آمده است؛ و من یقتل مومنا متعمدا فجزاوه جهنم خالدا فیها و غضب الله علیه و لعنه و اعدله عذابا عظیما؛« و هرکس مومنی را به عمد بکشد مجازاتش آتش جهنم است که درآن جاوید و معذب خواهدبود خدا بر او خشم ولعن کند و عذابی بسیارشدید مهیاسازد.»

در آیه ۳۲ سوره مائده نیز می فرماید؛ …من قتل نفسا بغیرنفس او فساد فی الارض فکانما قتل الناس جمیعا و من احیاها فکانمااحیاالناس جمیعا… :« هرکس انسانی را بدون ارتکاب به قتل و بدون فساد در روی زمین به قتل برساند چنان است که گویی همه انسانها را کشته است و کسی  که انسانی را از مرگ نجات دهد گویا همه انسانها را از مرگ نجات داده است.»

در سوره زمر آیه۵۳ و سوره یوسف آیه ۸۷ آمده است: … لاتقنطوا من رحمه الله -…

لاییاس من روح الله الاالقوم الکافرون.« از رحمت خدا نومید نشویدـــ از رحمت خدا نومید مباشید زیرا جزکافران کسی از رحمت خدا نومید نمی شود.»

بنا برنص قرآن مجید خودکشی عذاب جاودانگی در جحیم را به دنبال خواهد داشت و فی الواقع گناهی است که براساس ناسپاسی و ناامیدی از رحمت الهی اتفاق می افتد. آری ” خود نیستی” جرمی است  که جریمه ی آن فرو غلتیدن در قعر جهنم خواهد بود.

در روایات متعدد به مذمت و نکوهش خودکشی تاکید شده است:

رسول مکرم اسلام(صلوات الله علیه):من قتل نفسه بشیء من الدنیاعذب به یوم القیامه؛ کسی که به وسیله چیزی از دنیا خودکشی کنددر روز قیامت بوسیله همان چیز عذاب خواهد شد.

امام باقر(علیه السلام)؛«ان المومن یبتلی بکل بلیه و یموت بکل میته الا انه لا یقتل نفسه»: مومن ممکن است به هر بلایی مبتلا شود و به هر نوع مرگی بمیرد اما خودکشی نمی کند.(وسائل الشیعه ج ۱۹ص۱۳- اصول کافی ج ۲ ص ۲۵۴)

در فرازی دیگر امام صادق(علیه السلام) می فرماید:

«من قتل نفسه متعمدا فهو فی نارجهنم خالدا فیها»؛ هرکس عمدا خودکشی کند( از روی اختیار و آگاهی) برای همیشه در آتش جهنم می ماند. (وسائل الشیعه ج ۷ص۴۵) فلذا در دین منبعث از عقلانیت و بالاتر از آن مبتنی برفطرت و وحی،پر از تدبر،تفکر و تفقه اسلام، خودکشی در هرشیوه و به هر بهانه و ابزاری مردود، محکوم، حرام و ازگناهان کبیره است.

با وجود این که بین ایمان به خدا و عقلانیت باخودکشی رابطه ای منفی و سلبی برقراراست و درصد این اقدام بین مومنان و مسلمانان اندک است وهرچه عقلانیت، باور دینی و اعتقادات قوی تر و عمیق تر باشند این رابطه منفی و سلبی هم محکم تر خواهد بود با این همه باید به موضوع  خودکشی نگاهی مسئولانه، خردمندانه، جمعی و جامعه گرایانه شود برهمین اساس در تمهید لازم است بیان شودکه این فاجعه و ضایعه انسانی بیشتر در بین نوجوانان شایع است و نشانه هایی از جمله؛گفتار ناامیدوارانه، کردارمایوس گشته،خود بی ارزشی و… را دارد که می توان با عنایت و امعان نظر به آن نشانه ها و نمایه ها به کاهش یا درمان خودکشی اقدام کرد.(چنان که متخصصان امر معتقدند که می توان از حدود ۹۰درصدازخودکشی ها جلوگیری کرد.)

راهکارهای درمان، پیشگیری یا کاهش” خود مرگی”(خود کشی)؛

*عدم انتشار یا تبلیغ آن (چه از طریق آگاهانه یا ناآگاهانه)

*جدی گرفتن تهدید به خودکشی (ازناحیه فرزند،فامیل،دوست،همکار و…) حساسیت و مراقبت در این گونه موارد

*انجام صله رحم به نحوه ای مطلوب و مناسب (رفت وآمد با اقوام و فامیل، شادمانی و طول عمر را زیاد می کند)

*ایجاد فضایی مملو ازمحبت وصمیمیت در خانواده ها و جامعه

*استفاده از توان و تخصص روان شناسان، مددکاران، مشاوران، روان پزشکان، مبلغان دینی، معلمان و…

*تقویت اعتقادات و باورهای مذهبی

*داشتن انعطاف در کوران حوادث زندگی خصوصا از برای مومنان.«المومن کالسنبله»(مومن چون خوشه گندم است.یعنی با وزش بادهای _مصائب و مشکلات_ حرکت می کند اما همچنان در جای خود استوار و محکم است.)

*شاد بودن و شاد زیستن، امیدواری به حضرت حق براساس آموزه های انسانی، اعتقادی و دینی

*بالا بردن سطح آگاهی و مطالعه خانواده ها و جامعه بویژه درباب بهداشت روانی از طرق مختلف

*سرزندگی ومبارزه با مشکلات به دوراز یاس و ناامیدی چنانکه امام علی علیه السلام می فرماید؛ «المومن کالجبل الراسخ لاتحرکه العواصف»: مومن چون کوه استوار است و هیچ مصیبتی او را تکان نمی دهد.(بحارالانوار مجلسی- ج ۳۹ص۳۵۱* تاریخ امیرالمومنین باب ۹۰ وج۴۲ص ۳۰۳)

*پرهیز ازماده گرایی، ثروت پرستی و شهوت رانی

*شناخت خودکشی بعنوان فعلی حرام و گناهی کبیره

* تحقیق در اثبات اصول دین به جای تقلید در پذیرفتن آن ها

*دعا کردن، نیایش و انجام فرائض عبادی و دینی

*درج شعار یا حدیثی در حرام بودن، جرم بودن (به جهت نگاهی تحذیری وهشدار دهنده به  فرد و جامعه)، بیماری بودن (نگاهی حمایتی و همدلی با مرتکبین زنده) و گناه کبیره بودن عمل خودکشی در بالای قبوض مصرفی خانوارها باتصویب شورای اداری شهرستان ایذه

*عدم بی تفاوتی نسبت به مشکلات و معضلات همدیگر و احساس همدلی و همراهی با هم در جهت رفع و حل مسائل و گرفتاری ها

* مثبت اندیشی و ایجاد وسعت دید در مسائل و حوادث

*جداسازی و انفکاک بین خودکشی به علت مسائل فردی و روانی( فی المثل افسردگی شدید) با مرتکبین و خاطیان به جهت ناسازگاری های بین فردی و اجتماعی و انجام مراقبت ها و اقدامات حمایتی و مدد کارانه درآن راستا

 

بااحترام

هومان مرادی اشکفتی

 

انتهای پیام/*

لینک کوتاه : http://www.asreizeh.com/?p=50444

برچسب ها

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 8در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۸
  1. بسیار زیبا و شیوا بیان نمودی.درود بر قلمت

  2. احسنت بر این تحلیل زیبا

  3. خسته نباشی استاد گرامی.

  4. تحلیلتون تکراری و تک بعدی بود و اصلا سخن جدیدی برای بیان ندارید لطفا از روانشناسان مستقل و خردگرایان و اندیشمندان ازاد برای تحلیل ها استفاده کنید تا شاید نتایج خوبی حاصل شود

    • سلام و درود-شاید این تحلیل همه جانبه نباشد-به جهت تاکید بیشتر بر یک یا دو جنبه-اما همه تحلیل ها غیر تکراری هستند-به جهت جوهر و ذات تحلیل ها نه احیانا نگاه تکراری ما- از جهتی استفاده از اندیشه های راسیونالیست ها-روان شناسان مستقل و…قطعا مثمر و مفید است اما این استفاده الزاما بدین مفهوم نخواهد بود که شاید به نتایج خوبی برسیم. استقلال و آزادی هم منطقا بدان معنا نیست که از آموزه های اصیل و عقلانی ادیان به جهت یک بعدی بودن استفاده نکنیم… درپایان اگر حضرت عالی بتوانید درتحلیل خویش درباره خودکشی مطالبی را ازدیدگاه دانشمندان آزاد و… ارسال بفرمایید بنده متشکر و دیگران بهره مند خواهند شد.با احترام

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.