عصر ایذه: با توجه به رویکرد دالای لاما، مقامهای چینی اعلام کردهاند که دالاییلامای بعدی را خود انتخاب میکنند. «دالایی لاما» عنوان رهبر بوداییان تبت است!
مجله مهر- زهرا شاهرضائی: شاید بسیاری از ما نام دالای لاما را در میان اخبار سیاسی و در محافل سیاسی دیده باشیم و اطلاعاتمان از وی محدود به تحلیل های سیاسی موافق و مخالف باشد. اما داستان چیز دیگری است؛ در واقع فردی که ما او را به نام دالای لاما می شناسیم «تنزین گیاتسو» نام داشته که عنوان وی «دالای لاما» است. وی چهاردمین دالایی لامای تبت است.
دالایی لاما در لغت به معنای «استادی به عمق اقیانوس» است. دالاییلاماها از بانفوذترین شخصیتها در دودمان گلوپا در بین بودائیان تبتی هستند. چهاردهمین دالایی لاما که از نفوذ بیشتری هم برخوردار است، توانسته است کنترل سایر دودمانها را هم به دست بگیرد. وی تلاش زیادی برای جدایی تبت از چین انجام داده و شاید به همین خاطر است که در سال ۱۹۸۶ جایزه صلح نوبل را از آن خود کرده است. بیشتر شهرت دالاییلاما به خاطر تلاشهای جدایی طلبانه اش است. او که خود در واقع فردی بودائی است، اعتقاد دارد که چینیهای کمونیست صلاحیت حکومت بر مردم را ندارند!
تنزین گیاتسو کیست؟
گیاتسو در سال ۱۹۵۰ یعنی در پانزدهسالگی به عنوان یک رهبر مذهبی به قدرت رسید؛ اما به مدت کوتاهی بعد، ارتش جمهوری خلق چین به تبت حمله کرده و آنجا را تسخیر کردند. در سال ۱۹۵۴، دالایی لاما برای انجام مذاکرات صلح با مائو عازم پکن شد؛ با این حال افزایش درگیریها باعث قیام مردم تبت در سال ۱۹۵۹ گردید. متعاقب این امر و انتشار ادعاهایی مبنی بر طرح ترور دالایی لاما توسط دولت چین، وی به همراه چندین هزار نفر از طرفداران خود و نیز تعدادی از جاسوسان سیا عازم داراماسالای هند شده و در آنجا دولت در تبعید تبت را با حدود ۸۰هزار نفر از طرفداران خود تأسیس کرد. متعاقب این امر دولت چین وی را متهم به تجزیهطلبی نمود. وی از آن زمان تاکنون تبدیل به یک چهره مشهور شده است. مقامات چین دالاییلاما را به اقدامات تروریستی و خشونتبار متهم میکنند؛ در حالیکه او تمام این اتهامات را انکار میکند و معتقد است که او فقط به دنبال استقلال واقعی برای تبت به دور از حکومت کمونیستی چین است.
وقتی در کنگرۀ جهانی هندو که در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۴ میلادی (سیام آبانماه) در دهلینو برگزار شده بود از وی پرسیده شد که آیا ممکن است که او آخرین دالایی لامای تبت باشد، گفت: «این مردم هستند که باید تصمیم بگیرند نه عدهای کمونیست بیدین!» گیاتسو معتقد است که مقامات چینی بیشتر نگران آیندۀ دالاییلاما هستند تا آیندۀ او؛ اما وی دراین باره هیچ نگرانی ندارد.
همجنس بازی و انکار خدا از انگیزههای مذهبی دالاییلاما
در ظاهر انگیزۀ دالاییلاما از جداییطلبی، انگیزهای مذهبی است؛ اما برخی اظهارنظرهای او در سالهای اخیر با عقاید دینیاش متضاد به نظر میرسد. جالب است در باوری که دالایی لاما مدعی آن است، اصلا نشانی از خدا نیست! در واقع در این شبه دین، کمال، در لذت بردن از زندگی است و دین اصالتی ندارد. «ممکن است کسی با اعتقاد به خدا به آرامش برسد و دیگری با انکار خدا هر کدام باید داروی مورد نیاز خود را انتخاب کنند.» این جملۀ یک رهبر دینی است که به خوبی بیانگر اعتقادات وی است.
دیدگاههای وی دربارۀ روابط جنسی نیز در نوع خود جالب است. روابط جنسی از راههای غیر معمول (شامل همجنسبازی) در آیین سنتی بودا و برای بوداییها پذیرفته شده نیست؛ اما او معتقد است که در دوران مدرن تمام این نوع رفتارها رواج دارند. رفتارهای جنسی که به دیگران آسیب نمیرسانند، باید مورد پذیرش قرار گیرند و جامعه باید از دیدگاهی سکولار به زنان و مردان همجنسباز نگریسته، به آنها احترام گذارده و آنهارا در خود بپذیرد.
حمایت سیا از وی
بیشتر فعالیتهای تبت علیه دولت چین توسط سازمان سیا برنامهریزی و حمایت شده است. از اواسط جنبش مسلحانه تبت در دهۀ۱۹۵۰ تا اواسط دهه ۱۹۷۰ توسط سازمان سیا مورد حمایت قرارگرفت. این جملات نه ساخته ذهن تحلیل گران ضدامریکایی است و نه از رسانه های چینی منتشر شده است؛ بلکه طبق اسنادی که از وزارت امور خارجه آمریکا به دست آمده هزینههایی که برای «فعالیت تبت» در نظر گرفته شده، حدود یک میلیون و ۷۳۵هزار دلار است.
دالاییلاما؛ بودیست یا صهیونیست؟
دالاییلاما، بارها به فلسطین اشغالی سفر کرده و با سران و رهبران اسرائیل از جمله با شیمون پرز، نتانیاهو و ایهود اولمرت دیدار داشته است. دالاییلاما در سال ۲۰۰۹ میلادی، قبل از دیدار با اولمرت به یک مراسم عبادی دعوت شد که در این مراسم شرکت کرد. اگر کسی با کلاه خاخامی در مقابل دیوار “توبه یا ندبه” در اورشلیم، پایتخت فلسطین اشغالی تعظیم کند، این عمل به این معنا است که وی رسماً اعلام کرده که عضوی از جامعه صهیونیزم جهانی است. دالایی لاما بعد از تعظیم در مقابل دیوار ندبه به دیدار اولمرت رفت و اولمرت ده هزار دلار با عنوان کمک به خیرین به وی عطا کرد. همچنین مقامات اسرائیل چندین لوح تقدیر به وی دادند.
اقدامات دالاییلاما تاکنون هزینههای زیادی را بر دولت چین متحمل کرده است و شاید به همین علت، مقامات این کشور اعلام کردهاند که دالاییلاما حق ندارد برای خود جانشینی انتخاب کند و حق انتخاب دالاییلامای بعدی با حکومت مرکزی (چین) است.