در ابتدا باید بدانیم که آسیب گرمایی چیست؟
درجه حرارت طبیعی بدن ٣٧ درجه سانتی گراد است و بدن انسان باید حرارت خود را در محدوه ٣۶.۵ تا ٣٨.۵ درجه سانتی گراد حفظ کند و تغییرات دمای بدن بیشتر و یا کمتر از این محدوده می تواند اختلالات شدید عملکرد دستگاه های بدن و حتی مرگ را در پی داشته باشد.
همچنین دمای بدن در نتیجه تعادل بین تولید و جذب حرارت از یک سو و دفع آن از سوی دیگر است. بنابراین گرمای بدن می تواند از طریق دو منبع تأمین شود:
١ )سوخت و ساز مواد غذایی در بدن ٢ )جذب محیطی
دفع حرارت بدن نیز از دو طریق صورت می گیرد:
١)گشاد شدن عروق محیطی ٢) تعریق
آسیب های گرمایی می تواند به اشکال مختلفی ظاهر شود از جمله:
١)کرامپ گرمایی
گرفتگی های عضالنی دردناک به طور ناگهانی و معموال بلافاصله بعد از ورزش های شدید بدنی
۲ )سنکوپ گرمایی
ضعف و سستی وسرگیجه به علت قرار گرفتن طوالنی مدت در معرض هوای گرم و درجه حرارت بالا
٣ )خستگی گرمایی
از دست دادن آب یا نمک یا هردو به مقدار زیاد در اثر انجام کار سنگین یا قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرما بدون تهویه مناسب
۴ )گرمازدگی( حمله گرمایی)
مهم ترین و خطرناک ترین عارضه ای که می تواند بر اثر گرما رخ دهد گرمازدگی است که بر اثر مختل شدن تبادلات حرارتی بدن با محیط ایجاد می شود، همچنین به عنوان یک بیماری است که به دلیل افزایش دمای بدن( درجه حرارت مقعدی تا ۳۷-۳۴ سانتی گراد) ناشی می شود.
مرگ و میر ناشی از گرمازدگی بدون درمان حدود ٩٠ درصد است و حتی با وجود درمان نیز مرگ و میر بالایی دارد و کار شدید بدنی در هوای گرم، حتی در فردی که مایعات فراوان می نوشد می تواند منجر به گرمازدگی شود.
انواع گرمازدگی :
الف) گرمازدگی کلاسیک یا عادی
بروز آن نیازمند روزها وقت می باشد. با این حال اغلب در طول تابستان که جریان باد کم است، در افراد مسن، افراد الکلی و افراد چاق دیده می شود.
ب)گرمازدگی ناشی از فعالیت های بدنی( ورزشی)
این عارضه در افراد فعالی دیده می شود که به طور جدی در محیط گرم بازی یا فعالیت می کنند و وقت کافی برای جبران کمبود مایعات در هوای گرم به دست نمی آورند ۵٠ درصد موارد گرمازدگی در افراد فعال معموالا همراه با تعریق زیاد است.
منابع
١ )درسنامه جامع بهداشت عمومی. ویرایش سوم.
گردآوری و تدوین: خالد رحمانی
٢ )کتاب کمک های اولیه. تألیف: زهرا استاجی،
طاهره توفیقیان
٣)کتاب جامع اورژانس ها. تألیف: دکتر سید علی
مجیدی، دکتر معصومه اصغرنیا
۴ )کتاب راهنمای ملی سالمت خانواده ( معاونت
سالمت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی)